Basen to niezbędny element wyposażenia każdego obiektu SPA & Wellness oraz większości obiektów kwalifikowanych do wyższej kategorii. W odróżnieniu do basenów publicznych nie służy do pływania, a do odpoczynku. Ma to wpływ na jego wymiary, głębokość, a także aranżację przestrzeni wokół basenu i rozmieszczenie dodatkowych atrakcji.

W hotelowym SPA z basenu często korzystają osoby, które nie potrafią pływać, ale mają ochotę poprzebywać w wodzie lub w jej pobliżu, co pozytywnie i uspokajająco wpływa na ludzką psychikę. Z tego względu zaleca się, aby baseny hotelowe projektować w sposób uniemożliwiający przeprowadzanie w nich skomplikowanych ćwiczeń.

Maksymalna głębokość basenów w obiektach SPA to ok. 150 cm. W praktyce jednak rzadko przekracza 135-140 cm. Charakter rekreacyjny tego typu obiektów podkreśla często ich nieregularny kształt, z wyraźnie wydzielonymi częściami dla użytkowników różnego typu. Powierzchnia lustra wody waha się przeważnie od 50 m2 (sporadycznie zdarzają się mniejsze) do maksymalnie 150 m2. Uzależnione jest to od wielkości obiektu oraz koncepcji właściciela. Przykładowe wymiary basenów hotelowych to: 10 x 5 m, 2 x 6 m i 15 x 8 m. W zupełności wystarczy to do relaksacyjnego pływania lub przeprowadzenia ćwiczeń rehabilitacyjno-aerobowych dla nielicznej grupy osób. Wielkość sali basenowej jest zależna od usytuowania jej w przestrzeni hotelu. Najczęściej można znaleźć ją na parterze, a wyróżnia ją to, że jest znacznie wyższa od pozostałych pomieszczeń.

Każdy basen musi zawierać także tzw. podbasenie. To nic innego jak strefa techniczna z dostępem do całej instalacji. Umieszczone są w niej m.in. urządzenia technologii uzdatniania wody, w których stosuje się środki chemiczne, a to z wymaga zapewnienia przystosowanych do ich magazynowania pomieszczeń. Rola tego systemu polega na utrzymaniu jakości wody nadającej się do kąpieli, a zatem spełniającej warunki bakteriologiczne, termiczne (temperatura maksimum 28°C) oraz fizyczno-chemiczne. To jedno z największych wyzwań stojących przed basenem hotelowym. Pojawia się tutaj problem mętnej, zielonej lub mlecznej wody, podczas gdy zależy nam przecież na krystalicznie czystej, dobrze natlenionej i pozbawionej smaku i zapachu.

Okazuje się, że problem z utrzymaniem jakości wody w basenie to kwestia źle dobranego i wykonanego systemu uzdatniania. Pomiar jakości wody oraz proces dozowania chemii powinny przebiegać z użyciem urządzeń pracujących w sposób automatyczny, bez konieczności ciągłej manipulacji środkami chemicznymi, które są niebezpieczne dla pracownika. Niecki basenowe są najczęściej wyłożone specjalną ceramiką o właściwych parametrach technicznych, stosowaną w konstrukcjach żelbetowych. Na popularności zyskują także niecki ze stali nierdzewnej, które mocuje się do konstrukcji stalowej. W ten sposób udaje się połączyć najwyższe standardy budowlane z elegancją. Minimalny nakład pracy to przede wszystkim oszczędność czasu i pieniędzy, a stal nierdzewna łączy w sobie solidność i higieniczność, jest przy tym miła w doku, dzięki czemu stała się ponadczasowym materiałem budowlanym.

Koszt budowy basenu hotelowego zależy przede wszystkim od wymiarów (powierzchnia lustra wody), standardu wykonania (rozwiązania materiałowe i instalacyjne) i funkcji towarzyszących. Warto pamiętać, że basen hotelowy to przedsięwzięcie o charakterze komercyjnym, ma więc być rentowny, co oznacza, że przychody z użytkowania basenu powinny pokryć koszty jego budowy, koszty eksploatacji, a także przynosić zyski. Koszt budowy basenu powinien zatem być rozsądnie uzasadniony w wiarygodnym i realnym biznesplanie. Nie można mówić o uniwersalnej recepcie na idealny basen hotelowy. O jego budowie i tym, czy będzie on opłacalną inwestycją decyduje głównie rachunek ekonomiczny. W miejscowościach turystycznych hotele potrzebują basenów, by móc sprostać oczekiwaniom gości oraz być konkurencyjne wobec innych tego typu obiektów.

Właściciele obiektów hotelarskich chcąc wyjść naprzeciw oczekiwaniom gości, bardzo często postanawiają stworzyć na terenie obiektu strefry wellness, których główną atrakcję stanowi basen lub jacuzzi. Planując budowę basenu oprócz rozwiązań technologicznych trzeba również mieć na uwadze regulacje prawne określające zasady prowadzenia i użytkowania basenu hotelowego.

Nie wszyscy zdają sobie sprawę, że każdy obiekt mający przynajmniej jedną nieckę basenową, wyposażony w urządzenia sanitarne, szatnie oraz natryski został sklasyfikowany przez ustawodawcę jako pływalnia. Warto o tym pamiętać podejmując decyzję o budowie basenu rekreacyjnego, jacuzzi lub brodzika dla dzieci. Najważniejsza w tym zakresie jest ustawa o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych z 18 sierpnia 2011 r. Ustawa określa warunki bezpieczeństwa osób pływających, kąpiących się, uprawiających sport lub spędzających czas w sposób rekreacyjny na obszarze wodnym wraz ze wszelkimi tego konsekwencjami. Określa także definicję pływalni, którą w rozumieniu ustawy jest każdy obiekty kryty lub odkryty, z wodą przepływową, przeznaczony do pływania lub kąpieli, posiadający co najmniej jedną nieckę basenową, z trwałym brzegiem i dnem, wyposażony w urządzenia sanitarne, szatnie i natryski. Wedle tej definicji nawet obiekty, które nie są pływalniami w potocznym znaczeniu tego słowa możemy zakwalifikować jako pływalnie. Ustawodawca nie dołączył żadnego spisu obiektów będących pływalniami, co dało możliwość zastosowania definicji do wielu obiektów rekreacyjnych, w których znajduje się woda.